3 LỢI ÍCH BẤT NGỜ của cỏ dại có thể bạn chưa biết

Trong bất kỳ phương pháp canh tác nào thì cỏ dại luôn xuất hiện và thậm chí xanh tốt hơn cả cây trồng chính. Đi đôi với tìm hiểu các phương pháp nâng cao năng suất cây trồng thì việc nghiên cứu cách diệt cỏ dại cũng ngày càng đạt được những bước tiến quan trọng. Tuy nhiên cỏ dại có phải chỉ gây hại và không hề có ích lợi nào trông nông nghiệp? Cùng tìm hiểu xem có hay không lợi ích của cỏ dại nhé!

Cỏ dại là gì và có lợi hay gây hại?

Cỏ dại thực chất không phải là tên riêng của một giống cỏ nhất định. Mà ý nghĩa của tên gọi cỏ dại xuất phát từ việc một hay nhiều loại cỏ tự mọc và sinh trưởng trên đất trồng ngoài ý muốn của nông dân. Trong một khu vườn có thể có đến hàng chục loại cỏ khác nhau vì vậy để đơn giản người ta gọi chung là cỏ dại.

Nếu được hỏi liệu cỏ dại có hại không thì 9 trên 10 nông dân sẽ chắc chắn cỏ dại gây hại. Thực vậy, đối với canh tác lúa hay hoa màu ngắn ngày việc có cỏ dại xuất hiện sẽ ảnh hưởng lớn đến năng suất cây trồng. Chất dinh dưỡng sẽ bị canh tranh, một số loại cỏ còn cạnh tranh cả nguồn sáng với cây trồng…

Tuy nhiên nếu được kiểm soát tốt và biết cách tận dụng thì cỏ dại sẻ mang đến những lợi ích bất ngờ trong sản xuất nông nghiệp.

Tìm hiểu 3 lợi ích bất ngờ của cỏ dại khi được kiểm soát tốt

1. Cỏ dại giúp bảo vệ và cải tạo đất

Khi so sánh hai vùng đất trồng cùng loại, một có cỏ dại che phủ bề mặt và còn lại cỏ bị diệt tận gốc thì với đất trồng được cỏ che phủ không xảy ra tình trạng xói mòn do mưa hoặc nước tưới, cỏ giúp giữ ẩm đất vào mùa khô và chống rửa trôi chất dinh dưỡng vào mùa mưa.

Ngoài ra cỏ dại còn giúp tăng độ xốp cho đất giúp rễ cây ăn quả thực hiện quá trình hô hấp tốt hơn, một số loại cỏ còn có khả năng bổ sung dinh dưỡng cho đất, cải tạo đất chua, đất phèn hay đất nhiễm kim loại…

2. Cỏ dại giúp đánh giá tình trạng đất

Sở dĩ cỏ dại có thể tự mọc và sinh trưởng mạnh mẽ ở bất kỳ loại đất nào là do có rất nhiều loại cỏ. Trong số này sẽ chia thành rất nhiều nhóm ứng với điều kiện đất trồng khác nhau. Khi đó bất kỳ loại đất trồng nào cũng sẽ có những loại cỏ dại ứng với tính chất của loại đất đó.

Nhờ đặc tính này mà nông dân có thể đánh giá tình trạng của đất trồng thông qua các loại cỏ đang sinh trưởng tại đó.

3. Cỏ dại giúp tiết kiệm chi phí

Một số loại cỏ dại là môi trường sinh sống của các loài côn trùng có lợi do đó nếu biết cách tận dụng sẽ giảm được chi phí cho thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra cỏ dại sau khi được ủ trở thành nguồn phân xanh rất tốt cho cây trồng.

Cỏ còn là nguồn thức ăn quan trọng trong chăn nuôi, có nhiều loại cỏ có giá trị dinh dưỡng cao cho gia súc, gia cầm. Hơn thế một số loại còn có thể làm thực phẩm hoặc có dược tính khi sử dụng cho người. Vì thế, hiện nay thu hoạch cỏ trồng sẽ là phương pháp giúp cho nông dân tiết kiệm chi phí thức ăn chăn nuôi. 

Phương pháp xử lý cỏ dại để "chuyển hại thành lợi"

Cần loại bỏ cỏ dại có chọn lọc

Trong diện tích canh tác nếu xuất hiện cỏ dại thì số lượng chủng loại sẽ đa dạng. Vì vậy khi diệt cỏ cần lưu ý chỉ diệt các loại cỏ có hại và giữ lại các loại có giá trị sử dụng. Tùy vào loại cây trồng và cách thức canh tác để lựa chọn. Một số loại cỏ có lợi như: rau trai, cỏ họ đậu, muồng vàng…

Thường xuyên kiểm tra mức sinh trưởng của cỏ dại

Để tránh trường hợp cỏ dại tranh chất dinh dưỡng và ánh sáng với cây trồng, cần đảm bảo cỏ dại không sinh trưởng quá mạnh và bắt đầu xâm lấn cây trồng đặc biệt là đối với cây non.

Thường xuyên cắt cỏ là biện pháp hữu hiệu để kiểm soát mức độ và tốc độ lớn của thảm cỏ. Đồng thời hoạt động này tạo ra nguồn thức ăn cho chăn nuôi hoặc tận dụng cỏ đã cắt làm phân hữu cơ.

Sử dụng phương pháp cắt cỏ dại đúng

Khi diệt cỏ dại, nông dân có thói quen sử dụng các chất hóa học hoặc nhổ cỏ thủ công bằng liềm, cuốc… Tuy nhiên  phương pháp sử dụng các loại thuốc diệt cỏ gây thiệt hại rất lớn về môi trường, chất lượng đất và nguy hiểm cả cho cây trồng.

Đối với phương pháp nhổ cỏ đây là cách làm tốn thời gian và công sức lao động. Hơn thế việc nhổ cỏ bằng liềm cuốc gây đứt rễ làm cỏ bị chết từ đó mất đi các lợi ích vốn có của cỏ.

Phương pháp cắt được khuyến cáo đối với cỏ vườn hay cỏ bờ là sử dụng máy cắt cỏ. Với lưỡi cắt có thể điều khiển chỉ cắt phần ngọn sẽ giúp cỏ không bị xới rễ. Đồng thời khi sử dụng máy cắt cỏ còn giúp bà con tiết kiệm được thời gian và công sức lao động.

Có thể thấy lợi ích của cỏ dại là sự hiện hữu của sinh thái trong chính khu vườn hay đất canh tác. Nó giúp biểu hiện tình trạng đất trồng, bảo vệ đất và thậm chí cung cấp nhiều nguồn lợi khác. Kiểm soát tốt cỏ dại thay vì diệt cỏ tận gốc sẽ góp phần không nhỏ cho mùa màn bội thu và canh tác bền vững.

Tác giả: trần gỗ đẹp