Vì sao cần bón vôi cho đất và bón thế nào cho đúng?
Trong canh tác nông nghiệp mà cụ thể là ngành trồng trọt, việc xử lý và tạo độ màu cho đất hết sức cần thiết. Do đó bên cạnh việc cày bừa, bón phân lót, xử lý nguồn nước thì bón vôi cho đất là việc làm rất quan trọng.
Vôi bón có nhiều loại với các công dụng và độ hiệu quả khác nhau. Do đó cần phân biệt và nắm vững cách bón vôi cho đất. Nhằm nâng cao năng suất nhưng không làm hại đất và cây trồng.
Bón vôi cho đất là làm gì?
Vôi hay vôi bột được sử dụng trong nông nghiệp có bản chất là ô-xít canxi (CaO) đây là một trong 16 nguyên tố dinh dưỡng quan trọng cho cây trồng.
Thông thường chất vôi có nhiều trong đá vôi, vỏ sò, vỏ ốc, san hô…. Tuy nhiên không thể chỉ cần nghiền nát các vật liệu kể trên ra là có thể trực tiếp bón cho đất.
Tất cả đều cần trải qua quá trình xử lý, gia nhiệt hoặc pha chế để tạo ra ô-xít Canxi hay vôi. Khi đó vôi mới có thể phát huy tác dụng một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Như vậy bón vôi cho đất là việc sử dụng vôi bột để rải trực tiếp vào đất nhằm một hay nhiều mục đích nhất định.
Các loại vôi bón thông dụng
Tuy có cùng bản chất là vôi nhưng ở mỗi loại sẽ có tác dụng khác nhau. Ngoài ra đối với tình trạng của từng dạng đất mà nhu cầu về loại vôi bón cũng khác biệt.
Có 3 loại vôi bón chủ yếu gồm:
- Bột đá vôi
Đây là loại vôi được sản xuất từ đá vôi nghiền vụn.
Tùy theo độ mịn mà thời gian phát huy tác dụng có thể kéo dài từ 2 đến 6 tháng sau khi bón vôi cho đất.
Bột đá vôi cho phản ứng nhẹ, làm tăng độ PH cho đất nhanh, phù hợp dùng cho đất có độ suy thoái vừa.
- Vôi nung
Dưới nhiệt độ cao tầm 1000 độ C trong lò nung, bột đá vôi sẽ trở thành vôi nung. Ở trạng thái này vôi có độ mịn cao.
Do đó vôi loại này cho phản ứng rất mạnh, làm tăng độ PH rất nhanh, thích hợp khi sử dụng cho nhu cầu khống chế dịch bệnh hoặc dùng cho đất bị suy thoái nặng.
Cần lưu ý tính sinh nhiệt của loại này lúc gặp nước, khi ấy vôi hoàn toàn có thể gây bỏng.
- Vôi tôi
Là sự kết hợp theo tỷ lệ gần bằng 1:1 giữa khối lượng vôi nung và nước. Khi đó vôi sẽ sinh nhiệt và tạo thành dạng bột lỏng đồng thời có hiện tượng bốc hơi.
Đây là loại vôi cho phản ứng nhẹ nhất, tốc độ tăng PH cho đất chậm, tác dụng diễn ra từ từ. Rất phù hợp dùng cho đất suy thoái nhẹ.
Bón vôi cho đất có tác dụng gì?
Tuy không đa dạng về chủng loại như phân bón hay thuốc bảo vệ thực vật nhưng vôi bột cũng có rất nhiều công dụng đối với đất và cây trồng trong nhiều giai đoạn canh tác.
Ba công dụng chính sau giúp trả lời đầy đủ cho câu hỏi “bón vôi cho đất có tác dụng gì?”
- Cung cấp canxi cho cây trồng
Ngay cả trước khi tiến hành bón vôi cho đất thì đã có sẵn một lượng canxi nhất định cung cấp cho cây trồng. Tuy nhiên sau một thời gian dài canh tác, do đặc tính của đất hoặc tác dụng xấu của thời tiết mà lượng canxi bị thất thoát.
Khi đó việc bón thêm vôi giúp cây cứng chắc, khó đổ ngã, phòng được sâu bệnh tấn công, giảm nứt trái, hạn chế lá non biến dạng, quăn queo rồi chết khô.
Ngoài ra, Canxi còn giúp cây trồng giải độc, tăng khả năng chống chịu với điều kiện bất lợi của nắng nóng, mặn và phèn.
- Ngăn chặn quá trình bạc màu của đất
Đối với đất canh tác bị nhiễm phèn hoặc đất trồng thâm canh hoặc đất bị bón thừa phân đạm và phân kali trong thời gian dài rất dễ xảy ra tình trạng suy thoái.
Khi đó đất đã bị phá hủy đi cấu trúc, trở nên rời rạc. Khi gặp nước sẽ nhanh chóng bị mềm nhão và khi gặp nắng lại bị thoát hết ẩm, đóng váng.
Tình trạng này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất cây trồng, thậm chí gây chết cây.
Do đó việc bón vôi cải tạo đất trong giai đoạn này là rất cấp thiết.
- Tăng cường hiệu quả cho phân bón, thuốc bảo vệ thực vật
Khi vôi bột phát huy tác dụng sẽ giúp các hợp chất hữu cơ phân hủy nhanh hơn, làm giảm ngộ độc hữu cơ ở đất.
Ngoài ra vôi giúp giữ chất mùn (từ sự phân hủy chất hữu cơ) không bị rửa trôi ở đất có nhiều cát, nên đã phát huy vai trò của chất hữu khi được cung cấp vào đất.
Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho cây trồng hấp thu các chất dinh dưỡng có trong phân bón. Đồng thời tăng cường hiệu quả khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật do sức cây đang tốt.
Ngoài ra tùy theo tình trạng của khu đất canh tác và nhu cầu của cây trồng mà vôi còn có thể được dùng để hạ phèn, khử mặn, giải độc cho cây, chống nóng, gia tăng sự hấp thụ một số nguyên tố khác….
Tuy nhiên bón vôi cũng gây ra một số tác hại cho đất canh tác như tiêu diệt vi sinh vật, làm chai đất, làm mất chất dinh dưỡng nếu sử dụng vôi không đúng cách.
Xem bài viết: Phân bón hóa học là gì?
Bón vôi cho đất như thế nào cho đúng?
Nhằm hạn chế thấp nhất tác hại của vôi lên đất canh tác và cây trồng, cần lưu ý các điểm sau khi sử dụng phân bón:
- Bón đúng loại vôi và đúng thời điểm
Cần xét theo tình trạng đất, giai đoạn phát triển của cây trồng và cả những chuyển biến của thời tiết để xác định sử dụng loại vôi nào là phù hợp.
Đối với vườn cây sắp thu hoạch hoặc đang trong thời kỳ thu hoạch nên ngừng bón vôi để tránh ảnh hưởng xấu đến chất lượng nông sản.
Sau thu hoạch, có thể tiến hành đồng thời các biện pháp chăm sóc như tỉa cành, bón phân, trừ sâu…. khi đó nên kèm theo bón vôi cho đất.
Đối với vườn cây chưa cho thu hoạch, các loại cây xanh lấy bóng, cây lấy gỗ thì có thể bón vôi quanh năm tùy theo tình trạng đất. Nhưng tốt nhất là nên bón vào đầu mùa mưa.
Đặc biệt trong canh tác lúa và cây trồng ngắn ngày thì nên bón vôi trước các mùa vụ để khử trùng, hạ phèn, rửa mặn cho đất.
- Bón đúng lượng và đúng cách
Để tránh tác dụng ngược của vôi bón, cần lưu ý lượng vôi sử dụng. Có thể tham khảo theo bảng mẫu sau:
Loại đất | PH 3,5 - 4,5 | PH 4,6 - 5,5 | PH 5,6 - 6,5 | PH trên 6,5 |
Nhiều chất hữu cơ | 2 tấn/ha | 1 tấn/ha | 500 kg/ha | không cần |
Ít chất hữu cơ | 1 tấn/ha | 500 kg/ha | 250 kg/ha | không cần |
Với đất ruộng nên được cày xới và ngập nước trước khi bón vôi. Sau khi rải vôi cần bừa hoặc trục cho vôi trộn đều trong đất, ngâm nước từ 1-2 ngày rồi rút bỏ nước.
Đặc biệt khi bón cần chú ý đến độ đều của vôi khi rải. Nên sử dụng máy sạ vôi hay máy phun hạt để tăng độ đều và rút ngắn thời gian lao động.
Mặc khác sử dụng máy sạ vôi còn hạn chế tác động xấu của vôi đến với cơ thể mà đặc biệt là tình trạng gây bỏng hoặc ăn da tay.
Như vậy với các thông tin về chủng loại, đặc điểm cùng các lưu ý bón vôi cho đất rất mong có thể cung cấp kịp thời và hiệu quả cho bà con nông dân về phương pháp dùng vôi bón. Từ đó có thể áp dụng vào trong quá trình canh tác để nâng cao năng suất cây trồng.
Vui lòng liên hệ với chúng tôi để có thêm thông tin về máy sạ vôi chính hãng thông qua hệ thống website anhtin.vn hoặc đường dây nóng 0909 789 130.